ΤΟΥ ΚΑΘ. ΛΟΪΖΟΥ Γ. ΛΟΪΖΟΥ*
Τα ηλεκτρονικά τσιγάρα και άλλα προϊόντα ατμίσματος - αποκαλούνται επίσης συστήματα ηλεκτρονικής χορήγησης νικοτίνης - βλάπτουν σοβαρά την υγεία!
Δυστυχώς χρησιμοποιούνται όλο και περισσότερο παγκοσμίως. Ακόμη χειρότερα, μεγάλη αύξηση παρατηρείται επίσης και στους νέους!
Πρόσφατα, αναγνωρίστηκε ένα νέο απειλητικό σύνδρομο, που ονομάστηκε EVALI (E-cigarette or Vaping product use Associated Lung Injury).
Το σύνδρομο αυτό, όπως καταδεικνύεται και από το ακρώνυμο του, είναι ο σοβαρός τραυματισμός ή βλάβη των πνευμόνων που σχετίζονται με χρήση ηλεκτρονικού τσιγάρου ή προϊόντων ατμίσματος.
Η πάθηση εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 2019. Από το 2021, έχουν αναφερθεί χιλιάδες περιπτώσεις στις Ηνωμένες Πολιτείες, με πολυάριθμους θανάτους.
Η ακριβής αιτιοπαθογένεση του EVALI δεν είναι πλήρως κατανοητή. Ωστόσο, πιστεύεται ότι σχετίζεται με τη χρήση προϊόντων ατμίσματος που περιέχουν THC (η ψυχοδραστική ένωση στη μαριχουάνα) ή οξική βιταμίνη Ε, η οποία μερικές φορές χρησιμοποιείται στην παραγωγή.
Άλλες πιθανές αιτίες περιλαμβάνουν την έκθεση σε άλλες χημικές ουσίες ή τοξίνες σε ηλεκτρονικά τσιγάρα ή προϊόντα ατμίσματος, καθώς και μεμονωμένους παράγοντες όπως υποκείμενες παθήσεις υγείας.
Τα σημεία και συμπτώματα του συνδρόμου EVALI περιλαμβάνουν:
Η σοβαρότητα των συμπτωμάτων μπορεί να ποικίλλει. Μερικοί άνθρωποι μπορεί να χρειαστούν νοσηλεία ή ακόμα και μηχανικό αερισμό (αναπνευστήρα).
Η διάγνωση του EVALI βασίζεται σε ένα συνδυασμό παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των συμπτωμάτων του ασθενούς, του ιστορικού ατμίσματος και απεικονιστικών μελετών, όπως ακτινογραφίες θώρακος ή αξονική τομογραφία.
Η θεραπεία για το EVALI συνήθως περιλαμβάνει υποστηρικτική φροντίδα, όπως οξυγονοθεραπεία, μηχανικό αερισμό και θεραπεία τυχόν σχετικών λοιμώξεων.
Σε ορισμένες περιπτώσεις, τα κορτικοστεροειδή μπορούν επίσης να χρησιμοποιηθούν για τη μείωση της φλεγμονής στους πνεύμονες.
Για να μειωθεί ο κίνδυνος του EVALI, συνιστάται η πλήρης αποφυγή χρήσης ηλεκτρονικών τσιγάρων ή προϊόντων ατμίσματος, και ακόμα περισσότερο αυτών που περιέχουν THC ή οξική βιταμίνη Ε.
Εάν εμφανιστούν σημεία ή συμπτώματα όπως βήχας, πόνος στο στήθος ή δύσπνοια μετά τη χρήση αυτών των προϊόντων, χρειάζεται αμέσως ιατρική βοήθεια.
*Κλινικός Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Λευκωσίας
τ. Διευθυντής Παιδογκολογικής – Παιδοαιματολογικής Κλινικής
Νοσοκομείο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος ΙΙΙ, Λευκωσία
